Rzeczywistość jest fantastyczna.

Profesor Cesare Lambroso połamał sobie dosłownie zęby usiłując rozgryźć zagadkę pewnej dziewczyny, która widziała uszami, a zmysł powonienia miała w brodzie albo w piętach; podobnie jak innej kobiety, poddanej doświadczeniom, która z uporem twierdziła, że widzi 33 robaki we własnych jelitach. W czasie przeprowadzonej operacji wydobyto z niej dokładnie 33 robaki. Źródłem podobnych frustracji była pewna pani nazwiskiem Friedericke Hauffe, której lekarz Justinus Kerner przez trzy lata daremnie starał się dociec, jakie sztuczki stosuje jego pacjentka, kiedy czyta książki, rozłożone na własnym brzuchu, zwrócone pismem w dół. Takich i podobnych przykładów jest bez liku. Ani bezlitosne światło nauki, ani chłodny racjonalizm nie są w stanie spowodować ich zniknięcia. Nawet ucieczka na podejrzane tereny peryferyjne, jak parapsychologia, nie daje możliwości choćby tylko zaklasyfikowania niepożądanych faktów. Sromotną klęską kończą się więc próby wyjaśnienia niewytłumaczalnych przypadków prekognicji przez nieco mniej dziwaczną telepatię. Spotkanie Churchilla z chiromancją trzeba rozpatrywać na innej płaszczyźnie. Podobnie jak przypadek pewnego muzyka, który jadąc taksówką przez Bayswater Road w Londynie nagle wiedział, że za niecałą minutę inna taksówka zderzy się z jego pojazdem. Nawet gdyby przechwycił on myśli sprawcy wypadku, to i tak nie mogła być w nich zawarta wiadomość o przyszłym zderzeniu (wtedy sprawca raczej uniknąłby spotkania ze swoim blaszanym vis a vis). Odpowiedzi na pytanie o istotę tych dziwnych zdarzeń można znaleźć jedynie w ramach poszerzonego obrazu świata. W uzyskaniu całościowej wizji świata przeszkadzają nam prawdopodobnie nie tyle ograniczenia narzucone przez naturę, co raczej nasza własna mała wiara. Amerykański psycholog i lekarz William James (1842-1910, starszy brat pisarza Henry Jamesa) eksperymentując z gazem rozweselającym stwierdził, że nasza normalna świadomość na jawie jest tylko szczególną formą świadomości, gdy tymczasem wokół nas czają się niezliczone formy całkiem innej świadomości. Niejedno przemawia za tym, że nasz rozwój, czy raczej ewolucja, sprawia, iż coraz głębiej wrastamy w tę świadomość. Nawet zakres naszego widzenia barw jeszcze dwa tysiące lat temu był mniejszy niż dziś. Arystoteles mówił o trójbarwnej tęczy, podobnie Ksenofanes. Homer nie rozróżniał barwy morza i wina, a Demokryt, twórca pojęcia atomu, musiał się zadowalać barwą czarną, białą, czerwoną i żółtą. W języku praindoeuropejskim w ogóle nie występują nazwy kolorów. Wszystkie barwy, których ludzie antyku w przeciwieństwie do nas nie byli w stanie postrzegać, istniały także dwa tysiące lat temu. Ksenofanes i inni słynni myśliciele nic o nich nie wiedzieli, mogli - co najwyżej - przeczuwać ich istnienie. Nieodparcie nasuwa się analogia, którą wyraża pytanie: Co jeszcze tam „na zewnątrz" pozostaje do dziś nieuchwytne dla naszych zmysłów? Nie dość na tym; czy mamy możliwość przekroczenia progu obszerniejszej rzeczywistości, a jeśli tak, to w jaki sposób tego dokonać? Dr K. Szamburnanda, gubernator Rajasthan i nauczyciel sanskrytu i jogi, jest przekonany, że możemy się uwolnić z pęt jednostronnego ukierunkowania na zaspokajanie popędu, uważanego na Zachodzie za treść życia. Nie ulega kwestii, że nie jest to łatwe przedsięwzięcie; sprawa nie jest jednak beznadziejna, jeśli zna się drogę albo sądzi, że ją zna. Wiedza ezoteryczna mogłaby być jedną z takich dróg, może nawet tą właściwą. Coraz więcej ludzi wyznaje dziś pogląd, że wiedza ezoteryczna pozwoli im wejść zarówno w regiony ukryte w nas samych, jak i znajdujące się tam „na zewnątrz". Obecny wzrost popularności wiedzy ezoterycznej pod wieloma względami wynika z poczucia zagubienia w naszej zmechanizowanej, wyzutej z głębszych treści teraźniejszości. Takie stwierdzenie jednak niczego naprawdę nie wyjaśnia, a już najmniej dotyka istoty wiedzy ezoterycznej, która bynajmniej nie jest przebrzmiała. Kto poważnie zajmuje się myślą ezoteryczną i ezoterycznymi fenomenami, ten stwierdzi, że cofa się jedynie chronologicznie; jeśli zaś idzie o osobiste horyzonty, postępuje naprzód, ku szerszej wizji świata, która prawdopodobnie była bliższa generacjom naszych przodków niż dzisiejszych skomputeryzowanych specjalistów. Pragniemy się zmierzyć z ową inną wiedzą, z której zawsze mogliśmy czerpać i z której czerpali ezoterycy wszystkich epok. Zachowując nastawienie pozytywne, ale nie bezkrytyczne, rzeczowe, ale bez klapek na oczach, wybiegając śmiało myślą naprzód, ale bez popadania w bezpodstawne spekulacje, chcemy doprowadzić do spotkania tego, co prastare i rewolucyjnie nowe... W trakcie moich wysiłków nad opracowaniem (z konieczności wybiórczego) całościowego obrazu wiedzy ezoterycznej, sam nauczyłem się takich rzeczy, których przedtem nie przeczuwałem; zapragnąłem więc, aby czytelnik uczestniczył w tej stopniowej ewolucji. Aby podobnie jak ja poczuł tchnienie innej, obszerniejszej rzeczywistości, gdy choćby tylko trochę uniesie się zasłona skrywająca misterium świata, pozwalając przeczuć to coś więcej poza jedzeniem i piciem, rozmnażaniem się i zabijaniem, życiem i umieraniem, co od tysiącleci wypełnia życie Homo sapiens. Stan otaczającego nas świata pokazuje, że rosnącej w lawinowym tempie górze wiedzy odpowiada co najwyżej pagórek mądrości (czy raczej trudna do zauważenia wypukłość terenu). Osobliwe, że jesteśmy jeszcze z tego dumni. Pielęgnowane przez całe pokolenia przekonanie, że natura jest wielkim, bijącym sercem, a każde zdarzenie ma w niej swoje znaczenie i wiąże się z wszystkimi innymi zdarzeniami, zostało zarzucone, a ignorancję czczono jako postęp. Dopiero w naszym stuleciu znowu zmienia się sposób myślenia - albo wraca dawniejszy. Dziewiętnastowieczni naukowcy odrzucili jako śmieszny pogląd, jakoby istniał związek między znakami na niebie a zdobyciem Anglii przez wikingów w roku 1066, co wyrażają 72 sceny słynnego gobelinu z Bayeux w Calvados w Normandii. Dziś z równań nowej fizyki wyłania się „gobelin przestrzeni i czasu", obejmujący cały wszechświat, człowieka i kosmos, przestrzeń i czas, wczoraj, dziś i jutro. Jeśli wymieniamy całkiem konkretny gobelin jednym tchem z „gobelinem" matematycznej abstrakcji, to mamy do czynienia tylko z grą słów, której nie należy brać na serio. Natomiast bardzo serio należy traktować myśl, która jest w tym zawarta: wielusetletni rozłam między mechanistyczną, naukową a duchowo-filozoficzną wizją świata nie tylko przestał się pogłębiać, ale nawet zapoczątkowano jego przezwyciężenie. Trzeba było zdać sobie sprawę, że rozdrabnianie wiedzy na poszczególne dyscypliny prowadzi donikąd. Ostatecznym jego rezultatem byłby „absolutny specjalista", który wie wszystko o niczym. Wniosek ten nie jest tak nowoczesny, jak by się zdawało. Zawsze istnieli naukowcy, którzy umieli wzrokiem sięgać ponad przegródkami i domyślali się pod powierzchnią rzeczy czegoś więcej niż tylko sprężyn, kół zębatych i dźwigni. O wiele dłużej jednak istnieje wiedza ezoteryczna i jej wyznawcy. Na ich sztandarach była wypisana całość i harmonia. Nigdy nie próbowali rozkładać wielkiej tajemnicy świata na małe tajemnice nadające się do zaszufladkowania, ponieważ wiedzieli, że nie jest to możliwe. Nigdy nie dręczył ich przymus konkretności, jeśli nie była ona możliwa. Tego rodzaju sztuczki pozostały domeną trzeźwego przyrodoznawstwa, które próbowało je stosować aż do naszego stulecia, niczym sprzedawca obuwia, który chce w sposób rzeczowy uzasadnić, że modne buty są wewnątrz większe niż na zewnątrz. Podobne starania należą do przeszłości. Dzisiejszą naukową wizję świata można z całą słusznością określić jako mistyczną; albo ezoteryczną. Poznamy ją i przekonamy się, że wiedza ezoteryczna nie ulega przez to demistyfikacji, ale zostaje umocniona. Takie właśnie olśnienie przeżyłem i odzwierciedlam je tutaj. Pragnę przedstawić wiedzę ezoteryczną w jej podstawowych zarysach, przekazać własne wnioski, udzielić praktycznych wyjaśnień i wskazówek i prześledzić ukrytą nić przewodnią tej wiedzy. Nie mam zamiaru wysuwać żadnych dogmatycznych twierdzeń, uznawać czegokolwiek za ostateczny kształt mądrości ani jakiejkolwiek sprawy za załatwioną raz na zawsze. Ostatnie słowo należy do czytelnika. To jemu ukaże swą zawartość ezoteryczny róg obfitości, dla niego ezoterycy i okultyści wyjdą przed kurtynę, od niego będzie zależało, czy zechce przyjąć wiedzę ezoteryczną jako pomoc w życiu i/lub sposób pojmowania świata i poznać teorię magii. Paleta tematów jest bogata i fascynująca. Komu trudno się rozstać z klapkami na oczach, tego ostrzegamy - niespodzianki są nieuniknione. Ten jednak, komu skrajny materializm z jego alternatywą albo-albo zawsze wydawał się podejrzany, znajdzie tu potwierdzenie. Nie musimy już decydować się na jedną z dwóch ewentualności: albo bezpośrednie przeżywanie świata, albo intelektualna analiza. Nie ma bowiem między nimi różnicy. Świat wewnętrzny i zewnętrzny łączą mosty i wystarczy tylko na nie wejść. Wiele z nich jest ezoterycznej natury, może nawet wszystkie, kto wie. W każdym razie jednak wiedza ezoteryczna wskazuje drogę ku lepszemu zrozumieniu naszego bytu, a nierzadko ku osobistemu spełnieniu w życiu. Z pewnością jest ona w stanie rozbudzić uśpiony w nas potencjał, a może nawet wyprzedzić dalszy rozwój człowieka; może sprawić, że ten rozwój dokona się w ciągu kilku lat studiów i indywidualnych ćwiczeń w poszerzaniu własnej świadomości. Takie jest w każdym razie moje zdanie. Ostatecznie czytelnik zdecyduje, czy je podzieli i w jakiej mierze. Chciałbym w tym miejscu prosić go o wyrozumiałość, jeśli z czymś się nie zgodzi albo boleśnie odczuje brak czegoś.