lis 05 2008

SŁOWA


Komentarze: 0

 Był bardzo oczytany, a choć niezamożny, uważał się za bogatego w wiedzę, i to mu dawało niemało radości. Dużo czasu spędzał nad książkami, chętnie też przebywał sam ze sobą. Żona go odumarła, a dwoje dzieci umieścił u krewnych; był niemal zadowolony z takiego obrotu rodzinnych spraw, oszczędzało mu to kłopotów i trosk. Był dziwnie samowystarczalny, niezależny i spokojnie stanowczy. Przybył z daleka aby omówić kwestię medytacji, a zwłaszcza używania pewnych sanskryckich strof, których ciągłe powtarzanie znacznie pomagało - jego zdaniem - w uspokojeniu umysłu. Twierdził również iż w samych słowach kryje się pewna magia, ale trzeba je właściwie wymawiać i odpowiednio śpiewnie recytować. Zostały nam przekazane z pradawnych czasów; samo piękno tych słów w ich przedziwnym rytmie i kadencji wytwarzało atmosferę niezmiernie dla skupienia pomocną. I począł śpiewać. Miał głos przyjemny, głęboki i miękki, czuło się w nim rozmiłowanie w słowach i treści intonowanych strof. Śpiewna recytacja płynęła swobodnie zdradzając długą praktykę, i wielką żarliwość. Porywał go ten śpiew, zatracał się w nim, wszystko inne przestawało dlań istnieć. A z pola dobiegł głos fujarki, nieśmiały, niewprawnie dobywany, ale jasny i czysty. Grajek siedział w głębokim cieniu rozłożystego drzewa, a za nim w oddali rysowały się przymglone kontury gór. Dalekie milczące góry, te strofy rytmiczne, i głos fujarki zdawały się spotykać i spływać w jedno; to cichnąć, to na nowo wznosić się dźwiękiem. W pobliżu śmignęły z głośnym wrzaskiem zielone papużki, i znów wzbił się głęboki i mocny głos śpiewnych sanskryckich strof i dźwięk fujarki z oddali. Był to wczesny ranek, słońce zaledwie złociło wierzchołki drzew. Ludzie śpieszyli ze swych wiosek ku miastu, śmiejąc się i gawędząc wesoło; a że fujarka i intonowane strofy brzmiały dość donośnie, niejeden zatrzymywał się aby posłuchać, a niektórzy przysiadali na skraju drogi pociągnięci pięknem tonów i urodą poranka. Czaru muzyki oraz inkantacji nie naruszył wcale gwizd przechodzącego opodal pociągu; wszystkie dźwięki zdawały się łączyć, spływać w jedno i wypełniać powietrze. Nawet głośne krakanie wron nie było dysonansem i nie przerywało harmonii. Dźwięk słów ma dziwną nad nami władzę; jakie ważne stały się dla nas niektóre wyrazy - Bóg, kraj, ojczyzna, kapłan, demokracja, rewolucja... Żyjemy słowami i lubujemy się wrażeniem jakie w nas wywołują; i one to, te wrażenia, tak dużego, tak nadmiernego nabierają znaczenia. Słowa, bogate w treść dawnych zapomnianych przeżyć cieszą nas, a radują tym bardziej gdy zastępują lub przysłaniają to co jest. Zapełniamy pustkę wewnętrzną słowem, dźwiękiem, lub zgiełkiem działania, ruchu, akcji; muzyka i śpiew stają się także wielce miłą ucieczką od własnej małości i nudy naszego życia. Słowa przepełniają nasze biblioteki; a rozmowom naszym nie ma końca. Wydaje się iż nie mamy odwagi pozostać bez książki w ręku, bez żadnego zajęcia, sami ze sobą. A gdy się zdarzy że jesteśmy sami, umysł jest niespokojny, myśl błądzi, przeskakuje z przedmiotu na przedmiot, zwraca się ku wspomnieniom, przeżuwa troski, zgryzoty, strapienia, wciąż o coś walczy, czegoś się dopomina; widać właściwie nigdy nie jesteśmy sami ze sobą, w ciszy. Wprawdzie powtarzanie słów, modlitwy, śpiewu, może uciszyć myśl, ukołysać ją do snu łagodnie i nieznacznie - jak środkiem nasennym - albo silnym rozkazem zmusić ją do spokoju, można nawet mieć w tym stanie wizje i sny; ale myśl którą do spokoju przymusza jakaś dyscyplina, czy usypia rytuał lub powtarzane wersety i śpiew, nie będzie nigdy bystra, uważna, wolna, czujnie wrażliwa. Takie tłumienie lub ukołysanie myśli - delikatnie czy surowo - nie jest bynajmniej medytacją. Przyjemnie jest śpiewać święte strofy sanskryckie, albo słuchać kogoś kto w tej sztuce jest mistrzem, i jedno i drugie dostarcza tak miłego wrażenia; ale wrażenia żywią się poprzednimi i domagają się następnych wrażeń, i prowadzę do ułud. Większość z nas lubi żyć złudzeniami; jakże miło jest znajdywać wciąż głębsze ułudy! A im szerszy zakreślają krąg tym bardziej się ich trzymamy, lęk przed ich utratą skłania nas do przykrywania rzeczywistego, tego co jest, lub wręcz do zaprzeczania mu. Ale nie oznacza to bynajmniej że nie stać nas na zrozumienie tego co jest; jednak odsuwamy je w obawie iż rozwieją się nasze ulubione złudzenia. Wpadać coraz głębiej w sieć ułudy nie jest bynajmniej medytacją; jak nie jest nią upiększanie i złocenie krat naszego więzienia. Dopiero czujne zdawanie sobie sprawy (awareness) - bez chęci wyboru ani osądu - z ruchów umysłu - twórcy ułudy - jest początkiem prawdziwej medytacji. Jakże dziwną się wydaje ta nasza łatwość wynajdywania różnych środków zastępczych - namiastek - i zadawalania się nimi, zamiast szukać wartości prawdziwych i rzeczywistych. Symbol, słowo, obraz, większego nabierają znaczenia aniżeli rzeczy same w sobie; i wokół tych symboli wznosimy całe gmachy ułudy, wzmacniając je wiedzą i doświadczeniem; a doświadczenie na ułudzie oparte jest przeszkodą w zrozumieniu prawdy. Używamy imion i słów nie tylko dla przekazywania myśli innym, ale i dla utrwalania naszych przeżyć, bo to wzmaga poczucie siebie, naszego "ja"; a gdy raz ten proces pochwyci nas w swe tryby, coraz trudniej się staje "puścić" swoje doznania, czyli wychylić się po za obwód swego "ja". A przecie tak ważne jest pozwolić umrzeć wczorajszym przeżyciom i dzisiejszym wrażeniom, inaczej wszystko zaczyna się powtarzać i jest ciągłe odgrzewanie starego. Powtarzanie tych samych słów, rytuałów, czynności, jest puste i jałowe; nigdy nie może przynieść odnowienia. Umieranie w dawnych przeżyciach - to twórczość.

hjdbienek : :
Do tej pory nie pojawił się jeszcze żaden komentarz. Ale Ty możesz to zmienić ;)

Dodaj komentarz