Universum

Skąd będziesz wiedział, że osiągnąłeś swój cel? Niektórzy nie potrafią w żaden sposób rozpoznać, czy go zrealizowali. To dlatego, że nie mają miary tego, czy ich codzienne zachowanie przybliża ich, czy też oddala od celów. Nigdy nie doznają uczucia satysfakcji z osiągnięcia czegokolwiek. Jednym z Twoich celów może być na przykład zdobycie większego powodzenia. Jeśli nie masz żadnych opartych na zmysłach znaków — czegoś, co widzisz, słyszysz i odczuwasz — które mówiłyby Ci, co znaczy dla Ciebie „większe powodzenie", możesz pracować nad osiągnięciem powodzenia całe życie i nawet wiele osiągnąć, nie odczuwając żadnego „powodzenia". Sukces możesz zdefiniować jako wywołanie na czyjeś twarzy uśmiechu, uzyskanie określonej pracy, otrzymanie określonej pensji lub cokolwiek innego, ale jeśli tego nie zdefiniujesz, nie osiągniesz tego. Przypomnij sobie cel, który wybrałeś w poprzednim punkcie. Czy dowód osiągnięcia tego celu jest z nim blisko związany? Upewnij się, by taki znak dawał dobre i realistyczne informacje zwrotne o tym, czy osiągasz swój cel. Powiedzmy, że Twoim celem jest bycie skutecznym menedżerem, a świadectwem tego ma być zakończenie dnia w dobrym nastroju. Takie dobre samopoczucie na koniec dnia to coś wspaniałego, ale niekoniecznie ma ono cokolwiek wspólnego ze skutecznością menedżera. Lepszym świadectwem byłoby zaobserwowanie wśród pracowników poprawy jakości wykonania różnych zadań w porównaniu z początkiem ich pracy. Powiedzmy, że Twoim celem jest bycie skutecznym kierownikiem. To, że jesteś dobrym kierownikiem, czujesz wtedy, gdy Twoi pracownicy mówią Ci, że wykonujesz dobrą robotę. Ponownie nie jest to zbyt dobre świadectwo. Jeśli chcesz, by Twoi pracownicy powtarzali Ci ciągle, że jesteś świetny, prawdopodobnie staniesz się zbyt pobłażliwy i stracisz możliwość poprawienia ich skuteczności. Znów lepszym dowodem byłoby obserwowanie zwiększonej produktywności, lepszego wykonania pracy oraz wyższej satysfakcji z efektów. Inną typową trudnością z określeniem znaku, który byłby świadectwem osiągnięcia celu, jest umieszczenie go zbyt daleko w przyszłości. Zbyt wielu przyszłych prezesów uzależnia swoje szczęście i satysfakcję od posiadania odpowiedniego domu, odpowiedniej małżonki lub małżonka oraz odpowiedniej pensji. Są to wspaniałe rzeczy, lecz czy rzeczywiście tak istotne, by powstrzymywać szczęście, zanim się pojawią? Większość ludzi uważa, że znacznie bardziej motywujące jest zdobywanie po drodze jakichś mniejszych nagród. To może nastąpić poprzez osiąganie pomniejszych celów (cząstkowych) oraz ułatwienie identyfikacji znaku, który świadczyłby o spełnieniu celu. W końcu, jeśli musisz zakończyć raport, przedstawić propozycję, zakończyć transakcję, otworzyć nowe konto, zlikwidować stare akta, zakwalifikować się do podwyżki, to równie dobrze możesz nagrodzić się za zakończenie raportu. Będzie znacznie więcej raportów niż podwyżek i im lepiej będziesz się czuł z powodu ich wykonania, tym więcej ich napiszesz i tym szybciej pojawi się podwyżka. Teraz sprawdź, jak szybko będziesz się mógł cieszyć z osiągnięcia własnego celu i wprowadź poprawki, które uczyniłyby go bardziej motywującym. Rozważ możliwość wybrania celu, który składałby się z mniejszych kroków prowadzących do większych osiągnięć.

Jedną z podstaw NLP jest wiedza, co chcesz osiągnąć. Podobnie ważna jest pewność, że wybrane cele naprawdę warto zdobyć. Wtedy ich osiągnięcie da prawdziwą satysfakcję. Dlatego należy przejść przez poniższą serię pytań, które pomogą w takim opracowaniu celów, by były warte zdobycia i pasowały do osoby, jaką chcesz się stać. W terminologii NLP jest to nazywane warunkami dobrze sformułowanego celu.

 Wybieranie określonego celu

 Po pierwsze, czego chcesz? Z całej wykonanej w tym rozdziale pracy wybierz jeden cel lub pragnienie. Jeśli od razu przychodzi Ci na myśl kilka celów, zastanów się, czy nie są one w jakiś sposób do siebie podobne. Jeśli na przykład zależy Ci na punktualnym kończeniu projektów, zakończeniu zadania oraz rozpoczęciu ćwiczeń, te wszystkie cele mają związek z motywacją. Jeśli przyszło Ci na myśl kilka celów, których nic nie łączy, wybierz na początek jeden. W NLP odkryto, że sposób myślenia o celu może być bardzo różny. O tym samym celu możesz myśleć w sposób, który ułatwia jego osiągnięcie, lub w sposób, który prawie je uniemożliwia. Następne pytania pozwolą Ci się upewnić, że myślisz o swoim celu w sposób, który ułatwi jego osiągnięcie. Upewnij się, że Twój cel wyraża to, co chcesz, a nie czego nie chcesz. Jeśli na przykład Twój cel jest następujący: „Chcę, żeby moi współpracownicy przestali wreszcie marudzić" lub „Chcę przestać źle się czuć, gdy moje propozycje zostają odrzucone" lub „Nie chcę tak szybko mówić podczas swoich prezentacji", myślisz o tym, czego nie chcesz. Możesz to w bardzo prosty sposób zmienić, wyrażając to, co chcesz: „Chcę, by moi współpracownicy brali odpowiedzialność za własne zadania", „Chcę akceptować wyrażane na temat moich propozycji opinie jako możliwość ich udoskonalenia, a także poprawy umiejętności komunikacji", „Chcę, przemawiając, być świadom mojego głosu i mieć możliwość jego modulowania". Kiedy ktoś myśli o tym, czego nie chce lub czego chciałby uniknąć, często osiąga właśnie to, czego tak bardzo się obawia, ponieważ na tym koncentrowała się jego świadomość. Jest to dodatkowy przykład wpływu formułowania swoich wypowiedzi w sposób negatywny. Taka zmiana stylu mowy z tego, czego nie chcesz, na to, co chcesz, jest prostym przesunięciem, które może spowodować olbrzymią różnicę. Upewnij się, że Twój cel jest wyrażony w taki sposób, że możesz go osiągnąć sam bez względu na działania innych ludzi. Jeśli Twoje cele wymagają zmian wprowadzanych przez innych, nawet gdyby były one dobre, czyni Cię to bezradnym i podatnym na ataki. Oznacza to, że nie będziesz mógł uzyskać tego, co chciałeś, chyba że uda Ci się zmusić innych do zmiany. Choć wszyscy chcemy czegoś od i dla ludzi, ważne jest takie formułowanie celu, by jego osiągnięcie zależało tylko od nas i nie miało związku z tym, co zrobią inni. Ponieważ mogło to zabrzmieć jak coś niemożliwego lub egocentrycznego, przyjrzyjmy się kilku przykładom. Doświadczanie własnych umiejętności i mocnych stron może zaowocować olbrzymią zmianą. Powiedzmy, że Twój cel jest następujący: „Chcę, by mój szef przestał mnie krytykować". Ponieważ wymaga to zmiany Twojego szefa, nie leży w Twojej gestii. Ten cel czyni Cię zupełnie bezradnym i zależy od zmiany postępowania szefa. Aby przejąć pełną kontrolę nad swoim celem, wystarczy go przeformułować na: „Co mogę zrobić, lub czego mogę doświadczyć, bym wciąż miał pełno pomysłów bez względu na to, co sądzi o mnie szef?". To daje poczucie własnej wartości oraz możliwość działania nawet w przypadku kolejnej krytyki. Być może, słuchając słów krytyki, chciałbyś odczuwać większą pewność siebie. Być może chciałbyś być na tyle silny, by posegregować opinie na te, z którymi się zgadzasz, i te, które uważasz za krzywdzące. Dzięki temu Twoja pozycja stanie się znacznie silniejsza, nawet jeśli szef będzie kontynuował krytykę. Spójrzmy na inny przykład. Powiedzmy, że masz następujący kłopot: „Odeszła moja najlepsza pracownica i chcę, żeby wróciła". Ponieważ nie masz żadnej kontroli nad jej decyzjami, możesz zadać sobie pytanie: „Dlaczego tak zależy mi na jej powrocie?". Być może chodziło o doskonałe relacje pracownik-praco-dawca, najlepsze jakich kiedykolwiek doświadczyłeś. Może była bardzo skuteczną osobą, a także potrafiła Ci powiedzieć, gdy Twoje polecenia były niejasne. Być może czułeś się swobodnie, powierzając jej zadania, co pozwalało Ci na uczucie satysfakcji z jej osiągnięć. Masz już listę celów, które leżą w Twojej gestii. Możesz znaleźć inne sposoby na zwiększenie skuteczności działania w swoim życiu oraz udoskonalenie umiejętności komunikacyjnych. Poczucie komfortu oraz umiejętność powierzania zadań innym skutecznym pracownikom również możesz osiągnąć inaczej. Możesz zrobić te wszystkie rzeczy bez względu na to, czy ta pracownica wróci, czy nie. Jeśli zachodzi potrzeba, dokonaj teraz podobnych transformacji własnych celów. Upewnij się, że są naprawdę sformułowane w sposób pozytywny i że dotyczą spraw, których zmiana zależy tylko od Ciebie.