Universum

Trzecią rzeczą, którą należy brać pod uwagę podczas tworzenia związków, jest zrozumienie, że każdy z nas reprezentuje coś w życiu innych. Pytanie tylko, co chciałbyś reprezentować. Równie dobrze możesz zdecydować, z czym chcesz być kojarzony, ponieważ i tak z czymś musisz być. Prawdopodobnie chciałbyś kojarzyć się ludziom z czymś pozytywnym, choć szczegółowa reakcja może zależeć od kontekstu Twojego związku. Warto sprawdzić, jak inni reagują na Ciebie teraz. Gdy wchodzisz do pokoju lub spotykasz kogoś znajomego, zwłaszcza nieoczekiwanie, zwróć uwagę na jego reakcję. Jak reaguje na Twój widok? W jego oczach pojawia się radość i entuzjazm? A może przez twarz przebiega szybki uśmieszek lub grymas, a w oczach pojawia się napięcie lub zaniepokojenie? Jest to dobry sposób zmierzenia tego, co reprezentujesz dla danej osoby, nawet przed rozpoczęciem rozmowy. Pewien menedżer średniego szczebla o imieniu Bob został bardzo dobrze przeszkolony w zarządzaniu metodą MBWA (ang. manage by walking around), która polega na interesowaniu się tym, co ludzie robią i mówią. Po jakimś czasie został przeniesiony do innego oddziału swojej firmy. Znał i rozumiał wartość bycia dostępnym dla wszystkich, którzy dostarczali mu informacji, oraz uczenia się od nich tego, co robią, i tego, jak mógłby im pomóc. Celem jego chodzenia po oddziale pierwszego dnia w nowej pracy było między innymi nawiązanie kontaktu. Bob jednak nie wiedział, że pracownicy byli nieprzyzwyczajeni do kierownika, który chodziłby wśród nich, i uważali jego obecność za onieśmielającą — choć był miły i przyjazny. Jak łatwo się domyślić, wcześniejszy menedżer był źródłem onieśmielenia. Bob zauważył, co się dzieje, ponieważ zwracał szczególną uwagę na reakcje ludzi, którymi kierował. Następnego dnia, chodząc rozdawał ciepłe pączki prosto z piekarni. Gdy ludzie zaczęli je jeść, zyskał szansę na rozmowę na przykład o tym, co robią lub co ich niepokoi. Po kilku dniach takiego częstowania zauważył, że wywołuje już zupełnie inną reakcję. Bob zmienił sposób, w jaki go postrzegano. Strategia prowadząca do bycia źródłem dobrych odczuć dla innych jest prosta. Zidentyfikuj odczucia lub stany emocjonalne, z którymi chcesz być utożsamiany. Następnie bądź świetnym przykładem tego stanu umysłu i rób rzeczy, które pobudzają ten stan u innych. W trakcie tych czynności najważniejsza jest szczerość, ponieważ gdy ktoś jest niepewny, zachowanie niewerbalne często sygnalizuje coś przeciwnego do zachowania werbalnego. Ostatnio duża liczba badań podkreśla znaczenie tego, by zachowanie niewerbalne było zgodne z zachowaniem werbalnym. Ankietowani pracownicy wyrażali zakłopotanie z powodu niedopasowania między werbalnymi a niewerbalnymi komunikatami. Prawie zawsze reagowali na niewerbalną część komunikatu — głos i mimikę — a nie na słowa. Nawet małe dziecko może nauczyć się kłamać słowami, ale ponieważ nie potrafi jeszcze kontrolować swojego zachowania niewerbalnego, prawie zawsze się zdradza. To dlatego większość z nas ma w zwyczaju ufać znacznie bardziej komunikatom niewerbalnym niż werbalnym, gdy nie pasują do siebie. Jeśli chcesz, by Twoje komunikaty miały moc, niech Twoja twarz i głos odzwierciedlają i wspierają komunikaty niewerbalne. Najłatwiej osiągnąć to szczerością, ponieważ wtedy całe Twoje zachowanie będzie w naturalny sposób spójne — wszystko będzie przekazywać ten sam komunikat. Aby zagwarantować, że ludzie będą z Tobą kojarzyć dobre emocje, potrzebny jest jeszcze tylko jeden element i jest to kompetencja. Ustalając jasne i precyzyjnie sformułowane cele, harmonizując lub dostosowując się do zachowania drugiej osoby (zwłaszcza niewerbalnie) i kojarząc dobre emocje ze swoją osobą, otrzymasz podstawy silnych i dobrych relacji z innymi ludźmi. Wystarczy takie proste narzędzie, jak budowanie kontaktu, by w kilka sekund spowodować u drugiej osoby reakcję. Jednak aby utrzymać relację, która przetrwa, musisz wiedzieć, jak osiągać sukces; musisz być kompetentny. Żadna ilość pączków i kawy nie zastąpi umiejętności wykonania pracy. Prezes małej firmy high-tech był początkowo podziwiany przez cały zespołu za niezwykłe zdolności nawiązywania dobrego kontaktu. Jednak, gdy jego mierne zarządzanie zaczęło przekładać się na spadek zysków i firma została zmuszona do ogłoszenia bankructwa, jego pracownicy odczuwali równie silne uczucie złości i zdrady. W relacjach zawodowych kompetencja jest walutą długofalowego kontaktu — i jest to również prawdziwe w związkach osobistych, gdyż umożliwia Ci spełnianie wszystkich porozumień lub danych obietnic. Klienci, koledzy, rówieśnicy, współpracownicy i przyjaciele przychodzą do nas ze swoimi celami, bez względu na to, czy są one świadome, czy nie. Nasza integralność, umiejętności i możliwość dostarczenia tego, czego chcą, ostatecznie określają ich zadowolenie z tego związku. Jeśli Twoje umiejętności nawiązywania dobrego kontaktu powodują, że inni czują się dobrze, ale nie dajesz im wartości, których pragną, odejdą zdziwieni i zmieszani sposobem nawiązania kontaktu i, ostatecznie, Tobą. Zdolność nawiązywania relacji to świetny dodatek do kompetencji, jednak ich nie zastąpi.

Aby nawiązać dobry kontakt z ludźmi, którzy są zdenerwowani, musisz powielić ich emocjonalny stan umysłu. Niektóre ćwiczenia psychologiczne uczą dokładnie czegoś odwrotnego, twierdząc, że gdy ktoś jest zdenerwowany i wściekły, należy zachować spokój. Kiedy więc ktoś wrzeszczy: „Jestem na ciebie wściekły i nie rozumiem, dlaczego to zrobiłeś!", możesz odpowiedzieć powoli i spokojnie: „W czym leży problem?". Tylko, czy to uspokoi tę osobę? Czy poczuje się lepiej, gdy ktoś będzie spokojny, a ona będzie wściekła? Zazwyczaj nie... W rzeczywistości najprawdopodobniej to ją jeszcze bardziej rozwścieczy. Gdy ktoś jest w napięciu nerwowym, dużo skuteczniejszą metodą będzie dostosowanie się do jego wypowiedzianych lub zademonstrowanych emocji. To nie oznacza, że się zgadzasz z tym, co mówi druga strona, ale przyjmujesz do wiadomości to, co niewątpliwie czuje. Uznając jej emocje, tak werbalnie, jak i niewerbalnie, możesz się do nich dostosować, nie wiedząc nawet, co doprowadziło daną osobę do takiego stanu. Kiedy więc ktoś mówi: „Jestem na ciebie wściekły!", możesz odpowiedzieć: „Jesteś na mnie wściekły. Bardzo mnie to martwi". Oczywiście musi to być szczere, aby tę samą wiadomość przesłał Twój głos. Przyjmując do wiadomości i odpowiadając werbalnie i niewerbalnie na emocjonalne stany innych ludzi, powiadamiasz ich, że odbierasz je w ten sam sposób co oni. Ta bezkrytyczna akceptacja jest być może największym darem, jaki możesz dać drugiemu człowiekowi. Następnym krokiem jest sprawdzenie, czy ta osoba rzeczywiście słyszała Twoje potwierdzenie. Zazwyczaj się trochę uspokaja i w sposób widoczny rozluźnia. Ponieważ większość osób denerwuje się, gdy sądzi, że nikt ich nie słucha lub nikt się o nie nie troszczy, takie zaakceptowanie ich odczuć zmniejsza zdenerwowanie. Gdy już będziesz pewny, że druga osoba odpowiedziała na Twoje potwierdzenie, możesz ruszyć w stronę rozwiązania problemu. „Może na chwilę usiądziemy i porozmawiamy o tym, co cię tak bardzo zdenerwowało. Jestem pewny, że chciałeś ze mną rozmawiać, aby rozwiązać ten problem i utrzymać nasz związek. Prawda?". Z takim stwierdzeniem trudno się będzie nie zgodzić i prawdopodobnie pomoże to drugiej osobie poczuć, że rzeczywiście ją usłyszałeś i zrozumiałeś. Ta odpowiedź zakłada, że za krzykiem tej osoby kryją się pozytywne intencje — prawdziwym powodem, dla którego chciała ona z Tobą rozmawiać, było znalezienie rozwiązania problemu i utrzymanie związku. Takie dodane do wypowiedzi stwierdzenie pomoże Wam pamiętać, że każdy ma dobre intencje, choć czasami mamy inne wrażenie. Na tym założeniu opiera się znaczna część metodologii NLP. Bez względu na to, czy prawdą jest założenie, że człowiek ma zawsze dobre intencje, jeśli będziesz się zachowywał, jakby to była prawda, na pewno polepszy to jakość komunikacji i Twojego życia! Działanie oraz mówienie w sposób potwierdzający tę prawdę mogą rozładować nawet poważne sytuacje konfliktowe.